Średnich rozmiarów wąż z rodziny połozowatych. Ciało smukłe i muskularne, o niewielkiej głowie z zaokrąglonym pyskiem; oczy posiadają okrągłą źrenicę. Wąż o bardzo zróżnicowanej barwie zależnej od miejsca występowania. Podstawowa barwa waha się od białej, poprzez szarą, pomarańczową aż do brązowej czy ceglastoczerwonej. Na grzbiecie oraz bokach występują duże, nieregularne, czarno obrzeżone czerwone plamy. Łuski brzuszne z reguły posiadają charakterystyczną czarną "szachownicę". Oczywiście na skutek mieszania różnych odmian barwnych od tego schematu występuje wiele odchyleń (np. wzór na grzbiecie u odmian motley lub stripe). Dorosłe osobniki osiągają długość ok. 130 cm (zdarzały się osobniki 180 centymetrowe) i wagę 400-500 gramów (są również spotykane osobniki obu płci o wadze ponad 1 kg). Jest to gatunek powszechnie hodowany w domowych terrariach, oraz polecany dla początkujących terrarystów.
Jest to średniej wielkości żółw osiągający wielkość od 13-25 cm. Karapaks jest szeroki i nisko wysklepiony,jest koloru jasnożółtego, brązowego lub oliwkowego z rozległymi ciemnymi plamami na każdej tarczce. Plastron jest ciemny z żółtymi szwami.
Warunki życia żółwi stepowych są ekstremalne, tak więc okres ich aktywności w naturze przypada na 3-4 miesiące w roku, resztę czasu spędzają zakopane w ziemi. W zimie hibernują, natomiast w najgorętsze okresy zapadają w sen letni (estywacja)
Niewielki płaz z rodziny grzbietorodowatych (Pipidae). Obok Hymenochirus boettgeri najpopularniejszy gatunek w hodowlach, chociaż rzadziej spotykany od tego pierwszego. Różni się od niego przede wszystkim budową tylnych nóg - u curtipesa linia boczna ciała dość płynnie przechodzi w linię nogi, podczas gdy u Hymenochirus boettgeri występuje wyraźne wcięcie. Poza detalami budowy i ubarwienia, wszystkie gatunki karlików prowadzą podobny tryb życia i posiadają zbliżone wymagania hodowlane.