Gonocephalus grandis - drakun olbrzymi
Stan prawny
| Aneks UE: | Nie jest w Aneksie UE |
| Ochrona w Polsce: | Brak danych |
| Gatunek niebezpieczny: | Nie |
| CITES: | Nie jest na liście CITES |
| Gatunek inwazyjny w Polsce: | Nie |
Skale
| Trudność: | Gatunek trudny w hodowli |
| Dostępność: | Gatunek o bardzo ograniczonej dostępności |
| Siła jadu: | Gatunek niejadowity |
0. Gonocephalus grandis - drakun olbrzymi
1. Gonocephalus grandis - drakun olbrzymi
Gatunek |
|
| Nazwa gatunkowa: |
Gonocephalus grandis (Gray, 1845)
|
Nazwa polska
|
Drakun olbrzymi |
Nazwa angielska
|
Great Anglehead Lizard, Giandt Forest Dragon |
Nazwa niemiecka
|
Grosse Winkelkopfagame |
| Podgatunki | Brak wyróżnionych podgatunków. |
| Długość życia | 10 -15 lat w naturze |
| Występowanie |
Indonezja, Malezja, Palau, Tajlandia, Wietnam
Powiększenie mapy |
| Hodowla grupowa | Hodujemy pojedynczo, Hodujemy w haremach |
| Aktywność | Dzienna |
| Typ terrarium | Terrarium tropikalne |
| Wielkość terrarium dla dorosłego | 80x80x100 cm |
| Wielkość terrarium dla haremu | 100x100x200 cm |
| Oświetlenie | 12 godzin |
| UVB | 5% |
| Dymorfizm płciowy | Dymorfizm widoczny, patrz zakładka Wygląd samca oraz Wygląd samicy |
| Środowisko życia | Gatunek nadrzewny |
| Informacje wstępne |
Drakun olbrzymi jest największym przedstawicielem rodzaju Gonocephalus. Długość ciała dorosłego osobnika dochodzi do 65 - 70 cm, z czego 2/3 przypada na ogon. Samce są z reguły większe od samic. Czaszka jest wydłużona, z bardziej spiczastym pyskiem w porównaniu do innych drakunów. Ciało jest muskularne, z silnymi kończynami. Łuski pokrywające głowę i tułów są szorstkie i lekko zachodzące na siebie, ze słabo zaznaczonym kilem. Łuski na kończynach i ogonie mają silniej wykształcony kil i mocniej na siebie zachodzą. Obie płcie posiadają grzebień na karku i na grzbiecie utworzony przez powiększone, silnie spłaszczone łuski. Worek podgardzielowy słabo rozwinięty. Gatunek ten jest szeroko rozpowszechniony w południowo-wschodniej Azji, zasiedla zarówno Półwysep Malajski, wielkie wyspy archipelagu Indonezyjskiego (Sumatra, Boreno) jak i wiele małych wysepek. Na Borneo jest jednym z najczęściej spotykanych w warunkach naturalnych gatunków agam. Zasiedla przede wszystkim pierwotne lasy deszczowe, najczęściej porastające zbocza górskie (nawet do 1400 m n.p.m). Znacznie rzadziej spotykany jest na obszarach zmienionych działalnością człowieka (lasy wtórne powstałe po wyrębie pierwotnych puszcz, sady, plantacje), gdzie znacznie liczniejszy jest łatwiej adaptujący się gatunek Gonocephalus chamaeleontinus. Drakun olbrzymi zawsze wybiera na swoje siedliska obszary w pobliżu wody, najczęściej górskich strumieni. W razie zagrożenia ucieka do wody, doskonale pływa i nurkuje. Dorosłe osobniki zdobywają pokarm wśród gałęzi nadbrzeżnych drzew, młode więcej czasu spędzają wśród podszycia leśnego i na ziemi. |
| Odmiany | Brak. |
| Wygląd samca | Samiec jest większy i masywniej zbudowany od samicy. Dojrzałe płciowo samce charakteryzują się bardzo spektakularnym wyglądem. Wierzch głowy oraz grzbiet ubarwione są jaskrawo zielono. Boki tułowia i podbrzusze jest błękitne z licznymi jasnożółtymi cętkami. Kończyny oraz ogon pokryte są naprzemiennymi zielonymi (niekiedy oliwkowo-brązowymi) i żółtymi pierścieniami. Podgardle jest barwy żółtawej lub kremowej. U niektórych samców na jasnym podgardlu widoczne są również błękitne cętki lub pręgi. Na karku i wzdłuż grzbietu u dojrzałych płciowo osobników wyrasta wydatny grzebień utworzony z mocno spłaszczonych łusek. Wyraźnie widoczna jest przerwa w grzebieniu pomiędzy karkiem a grzbietem. Grzebień u starych samców tworzy swoistą pofalowaną "płetwę". Podczas okresu godowego lub w stanie podniecenia ubarwienie staje się bardziej jaskrawe. Samce są silnie terytorialne i bardzo agresywne w stosunku do innych samców. |
| Wygląd samicy | Samice są mniejsze i lżej zbudowane od samców. Ubarwienie samic nie jest tak jaskrawe, zdominowane jest przez oliwkowy brąz. Na głowie widoczne jest brunatny pas biegnący od oczu, ku tyłowi aż do barków. Cętki po bokach ciała są pomarańczowe. Brak jest błękitnego podbrzusza. Kończyny oraz ogon pokryte są naprzemiennymi brunatnymi i zielonymi pierścieniami. Grzebień występuje, ale jest znacznie niższy niż u samców. Samice wykazują silny terytorializm lęgowy, walczą z innymi samicami o odpowiednie miejsce do złożenia jaj. poza okresem lęgowym samice nie wykazują agresji względem siebie. |
| Cechy szczególne |
Jest to najbardziej agresywny gatunek z rodzaju Gonocephalus. Dorosłe samce zaciekle walczą między sobą o terytoria, często raniąc się nawzajem. Wiele samców nosi ślady po tego typu walkach w postaci ubytków palców lub końcówki ogona. Samice walczą o odpowiednie miejsce do zbudowania gniazda, chociaż walki samic nie są tak brutalne jak u samców. Gonocephalus grandis w przypadku braku możliwości ucieczki atakuje również potencjalnego napastnika. Ostre zęby oraz silny zgryz mogą spowodować dość poważne skaleczenia w przypadku pogryzienia nieostrożnego terrarysty. W warunkach hodowlanych ulegają bardzo łatwo przegrzaniu. Jaszczurki te znacznie lepiej znoszą lekkie przechłodzenie od przegrzania. Należy pamiętać koniecznie aby temperatura nie podniosła się powyżej 35°C, gdyż niemal zawsze prowadzi to do silnego szoku, odwodnienia i śmierci zwierzęcia. |
| Biotop | Zasiedla przede wszystkim pierwotne lasy deszczowe, najczęściej porastające zbocza gór. Rzadko spotykany w środowiskach zmienionych przez działalność człowieka. Występuje zawsze w bezpośrednim sąsiedztwie płynącej wody. Osobniki dorosłe przebywają głównie w górnych partiach drzew nad lustrem wody. Pokarm zdobywają wśród gałęzi. W przypadku zagrożenia skaczą do wody, niekiedy nawet z kilkunastu metrów. Osobniki młode zasiedlają głównie dno lasu i niskie krzewy podszycia. |
| Temperatura | W dzień 24 - 28°C, pod promiennikiem do 32°C. W nocy nie mniej niż 22°C. |
| Wilgotność | 70 - 80% w dzień, do 90% w nocy. |
| Terrarium |
Jako że jest to typowo gatunek nadrzewny, terrarium powinno być w planie pionowym. Konieczne jest wyposażenie wnętrza terrarium w liczne gałęzie, każdy osobnik powinien mieć przynajmniej jeden masywny konar, który będzie stanowił jego grzędę. Na podłoże najlepiej zastosować mieszaninę torfu i włókna kokosowego, która będzie doskonale podtrzymywała wilgoć. Tylną ścianę terrarium warto również wyłożyć ścianką korkową, zmniejsza to ewentualne ryzyko urazów mechanicznych (niektóre osobniki, zwłaszcza młode mają tendencję do wpadania w panikę i nagłych skoków, które często kończą się kontuzjami pyska podobnie jak w przypadku agam błotnych) oraz daje zwierzętom dodatkową powierzchnię do wspinaczki. W zbiorniku można umieścić żywą roślinność tropikalną, jaszczurki nie wykazują zainteresowania zjadaniem liści a rośliny na pewno będą wpływały pozytywnie na utrzymywanie odpowiedniego mikroklimatu oraz zapewnią kryjówki. Ważne jest jednak aby przy wyborze roślin żywych unikać gatunków toksycznych, wydzielających trujące alkaloidy na powierzchnię liści (np. difenbachia). Drakuny spijając rosę z roślin mogłyby się bardzo łatwo otruć. Roślinność powinna być również wystarczająco wytrzymała aby nie uległa zniszczeniu podczas wspinaczek. Gady te bardzo dużo piją, zlizują najczęściej wodę z powierzchni gałęzi lub liści, niektóre osobniki potrafią również pić z miseczek lub baseników. Wilgotność najlepiej zapewnić poprzez spryskiwanie terrarium letnią wodą przynajmniej dwa razy dziennie. Doskonale sprawdzają się również fogery. Poza spryskiwaniem konieczne jest umieszczenie w terrarium płytkiego baseniku ze świeżą wodą. Drakuny często „leżakują „ w baseniku i załatwiają się do wody dlatego bardzo ważne jest regularna i częsta wymiana wody w zbiorniku. |
| Żywienie | W naturze odżywiają się przede wszystkim dużymi bezkręgowcami: chrząszczami oraz ich larwami, motylami, ćmami a także pająkami, skorpionami i krocionogami. Stosunkowo często polują również na niewielkie kręgowce: mniejsze jaszczurki, węże, żaby, pisklęta ptasie. W niewoli najlepiej karmić je jak najbardziej urozmaiconym pokarmem: świerszczami, szarańczami, różnymi gatunkami karaczanów, chrząszczami. Jak najbardziej wskazane jest podawanie planktonu łąkowego, z zaznaczeniem, że należy go zbierać jedynie w czystych ekologicznie, nieopryskiwanych miejscach. Duże osobniki chętnie urozmaicają swoją dietę również noworodkami mysimi i kolorowymi, słodkimi owocami. Oczywiście do pokarmu należy regularnie podawać suplementy witaminowo – mineralne. |
| Rozmnażanie |
W niewoli gatunek ten rozmnaża się bardzo sporadycznie. Samice po kopulacji schodzą na dno terrarium i wyszukują odpowiednie miejsce w podłożu, badając wilgotność i temperaturę zagłębiając w podłoże końcówkę pyska. Następnie wygrzebuje płytkie zagłębienie i składa 2-10, owalnych jaj o długości ok. 4 cm. Optymalna temperatura do inkubacji jaj to 27–29°C. Jaja są bardzo wrażliwe na wyschnięcie, po zniesieniu najlepiej przenieść je delikatnie do zbiornika inkubacyjnego na podłoże z wermikulitu. Inkubacja trwa 85–95 dni. Młode po wykluciu najlepiej trzymać oddzielnie. Rosną bardzo szybko, wymagają naświetlania promieniami UVB oraz obfitości pokarmu z dodatkami suplementów.
|
| Zimowanie | Brak danych |
| Uwagi | Wszystkie osobniki pochodzące z odłowu należy po ewentualnym zakupie poddać kwarantannie. Konieczne jest przebadanie jaszczurek pod kątem obecności pasożytów wewnętrznych, najlepiej jest pobrać próbki odchodów i przekazać do analizy u lekarza weterynarii. Często jaszczurki te są również nosicielami kleszczy i roztoczy. Zdarza się, że osobniki odławiane z natury mają również liczne kontuzje powstałe w trakcie chwytania i transportu. Najczęściej są to uszkodzenia pyska lub połamane palce. Przy odpowiedniej opiece weterynaryjnej, po usunięciu pasożytów i aklimatyzacji drakuny stają się bardzo wdzięcznymi i mało problematycznymi jaszczurkami w hodowlach terrarystycznych. Należy jednak pamiętać, że nawet zaaklimatyzowane i "oswojone" z opiekunem drakuny potrafią być napastliwe i agresywne. Zwłaszcza dojrzałe samce potrafią zaatakować hodowcę i dotkliwie go pokąsać. Nigdy nie należy trzymać dwóch samców w jednym terrarium. Trzeba również pilnować aby samice, w przypadku podjętych prób rozmnożenia miały zapewnione kilka miejsc gniazdowania aby zmniejszyć konkurencję. |
| Źródła informacji |
Na podstawie własnych doświadczeń, oraz: 1. Das , I. 2004. Lizards of Borneo. Natural History Publications, Kota Kinabalu, Borneo 2. Dieckmann, M. 2013. Gonocephalus grandis (GRAY, 1845). Iguana 26 (1): 17-21 3. Manthey U. & W. Denzer (1993): Die Echten Winkelkopfagamen der Gattung Gonocephalus Kaup (Sauria: Agamidae) VI. Die chamaeleontinus-Gruppe. Sauria (Berlin) 15 (2): 23–38. 4. Manthey, U. & W. Grossmann (1997): Amphibien & Reptilien Südostasiens. NTV, Münster. 5. Manthey, U. & N. Schuster (1999): Agamen. NTV, Münster. 6. Prof. Angel C Alcala: Guide to Philippine Flora and Fauna. Volume X, Amphibians and Reptiles, Natural Resources Management Centre, Ministry of Natural Resources and University of the Philippines, 1986. 7. K R G Welch:Lizards of the World: A Checklist. 5: Agamidae, Chamaeleonidae, Cordylidae and Gerrhosauridae, KCM Books, Somerset, England, 1994. |
Informacje
| Dodano przez: | Jakub_Kowalski |
| Pomogli: | Nook, kurimu, Jakub_Kowalski, drakun, |
| Dodano: | wrz 19 2013 13:58 |
| Aktualizowano: | paź 11 2015 05:48 |
| Wyświetlenia: | 2887 |
| Komentarzy: | 0 |
0 Komentarze