Vulpes90

Zarówno T5 14%, jak i metalohalogeny to górna półka jeśli chodzi o lampy UVB, obie lampy spełniają dobrze swoje zadanie. Tak naprawdę to co jest lepsze zależy mocno od tego czego potrzebujesz.

 

Świetlówki T5 bardzo dobrze spełnią swoje zadanie w przypadku odmian bardziej wrażliwych na uvb, czyli np. silckback. Dobre są też dla odmian mocno czerwonych np. blood red przy dużej ilości uvb jakie oferują metalohalogeny skóra agam broni się wytwarzając żółty barwnik, przez co odmiany red, te które nie do końca utraciły możliwość produkcji żółtego barwnika, staną się bardziej orange. Ilość uvb jest niższa niż w przypadku MH, ale za to powierzchnia naświetlana to praktycznie całe terrarium.

 

MH za to bardzo dobrze sprawują się w przypadku odmian yellow, orange pobudzając agamy do produkcji żółtego barwnika, przez co agamy są ładniej wybarwione. Do tego MH jako jedyne lampy emitują UVA w sposób ciągły w zakresie 350-400 nm (czyli tym który widzą agamy), T5 niestety emitują tylko pojedynczy pik przy 360 nm, MH lepiej odwzorowują światło słoneczne pod tym względem. Dużo osób też twierdzi, że pod MH zwierzęta są bardziej aktywne niż pod innymi lampami.

 

Swoją drogą MH 70W to bardzo szerokie pojęcie, dużo zależy od firmy produkującej dany MH i od wysokości na której będzie wisiał ten MH od zwierzaka. Dla przykładu są firmy, których MH emitują mniej uvb np. Lucky Reptile, czy Sunlux i firmy, których lampy emitują więcej uvb np. RepTech, czy The White Light. Wybór zależy od odległości lampy od zwierzaka/wyspy ciepła.

Jak najbardziej.

Wszystkie tzw. dwarf gecko, czyli Saurodactylus sp., Lygodactylus sp., Gonatodes sp. i inne, niektóre mniejsze felsumy też będą pasowały do takiego terra, albo np. Nephrurus levis.

Możesz nad siatką zamontować lampę uvb (zamiast górnej szyby montujesz siatkę, to chyba najwygodniejsze rozwiązanie), tylko ważne, żeby nie przesądzić z jej mocą, to jednak gekon orzęsiony. Możesz też zrobić oświetlenie pod kątem roślin, czyli z diod FullSpectrum, albo Deep Red + Royal Blue (w stosunku minimum 3:1 red:blue) nie będziesz musiał takiego oświetlenia wymieniać co chwilę i możesz zastosować mocniejsze Ledy, z uvb jednak ilość światła będzie mniejsza ze względu na gekona.

 

Zerknij też tutaj, podobny wątek się toczy

http://www.terrarium.pl/topic/507000-zakladanie-terrarium-tropikalnego/

Nie znam tej lampy niestety, niemniej jest to zwykły kompakt więc nie oczekiwałbym jakiś dużych dawek UVB.

 

Widac ze swieci inna barwa niz exo.Mocniej ultrafioletem.

UV nie widać, mylisz trochę z temperaturą barwową (ewentualnie zabarwieniem) lampy, które może być różne w zależności od technologi użytej w produkcji. Dla przykładu osram UltraVitalux 300W dający o wiele, wiele więcej UV niż jakikolwiek kompakt, a świeci na żółto, po prostu inna technologia:

https://i.ytimg.com/vi/9SM1dkPdnRg/maxresdefault.jpg

 

O uvb 200 exo powiedzial ze zla bo agama czuje sie jak w ciaglym solarium.

Exo-Terra UVB200 jest niestety przede wszystkim słabą lampą, dlatego powinno się ją stosować dość nisko (raczej ciężko porównać to do uczucia siedzenia w solarium) Do tego kompakty oświetlają tylko najbliżej położoną część terrarium, a agama zawsze może się schować gdzieś w kryjówce, gdzie to UV nie będzie docierało.

 

Poniżej schemat jak rozkłada się UVB od Exo-Terra UVB200 26W z reflektorem. Agama na wyspie ciepła powinna mieć UVI = 3.0-8.0, co jest praktycznie nie do osiągnięcia za pomocą kompaktu, za absolutne minimum zwykło się przyjmować Exo-Terra UVB150, czyli UVI= około 1.0.

http://rivista-cdn.reptilesmagazine.com/Baines-Figure6C(1).jpg?ver=1484241724

 

Dodal tez zeby rozdzielic uvb i grzewcza bo agama widzi jedna i druga jako inne swiatlo i idzie wygrzac albo jak woli to pod uv

Z tym też się nie zgodzę. Do produkcji witaminy D3 potrzeba najpierw promieniowania UVB (o długości fal 290-320 nm) wtedy to 7-dehydrocholesterol (7-DHC) przekształca się w pre-witaminę D3, a później ciepła żeby z pre-witaminy D3 powstała witamina D3. Można sobie łatwo wyobrazić, że agama będzie musiała biegać od jednej lampy do drugiej, żeby pozyskać witaminę D3. W naturze też istnieje tylko jedno Słońce, agama nie wybiera czy chce siedzieć pod UV, czy się ogrzewać.

Banany same w sobie mają dużo fosforu, ich stosunek Ca:P jest niekorzystny i dlatego powinny być podawane rzadko. Jeśli chodzi o same gerberki (bananowe, czy też inne) to można podawać, chociaż osobiście wolę zrobić jakąś papkę od czasu do czasu samemu

Nie ma zbyt wiele badań na temat wpływu uvb na gekony lamparcie, albo inne gatunki nocne. To co wiadomo na pewno, to to, że gekony lamparcie korzystają z promieniowania UVB i czasami "wygrzewają" się pod taką lampą, oraz to że syntetyzują witaminę D3 dzięki temu. Do tego istnieje jeszcze jedno badanie, mówiące o tym, że ilość witaminy D3, nie wpływa na ich wzrost. To tyle co wiadomo na pewno, istnieją jeszcze obserwacje, zarówno naukowców, jak i hodowców, którzy twierdzą, że gekony z dostępem do UVB są zdrowsze i bardziej płodne.

 

Trzeba chyba samemu sprawdzić i wyrobić sobie opinię, ważne żeby z jednej strony nie przesadzić z mocą lampy UVB (szczególnie u albinosów), a z drugiej nie kupić np. Exo-Terra T8 2.0, która emituje całe 3uW/cm2 na odległości 10 cm, to jest chyba nawet mniej niż UVI=0.1. 

 

http://library.wur.nl/WebQuery/wurpubs/wever/485437

I przedostatni akapit:
http://www.uvguide.co.uk/whatreptilesneed.htm

W bardzo dużym skrócie, bo ostatnio mam trochę mało czasu Można stosować UV Index powinien wynosić 0-0.7 (w cieniu, np. dla świetlówek rurowych) i 0.6-1.4 na wyspie ciepła (tzw. Ferguson zones). Trzeba oczywiście uwzględnić wysokość lampy od zwierzaka / wyspy ciepła. Lampy uvb powinno się raczej mierzyć w UV Index, a nie uW/cm2 (ten drugi można zastosować np. do pomiaru wypalania się lamp uvb z czasem, ale nie do porównywania lamp między sobą, czy lampy do Słońca, bo mają całkowicie inne widmo). Będą to raczej lampy 6%, 2% nawet te od Arcadii są bardzo słabe, w przypadku innych firm nawet zwykłe placebo. Zbyt duże dawki będą raczej powodowały problemy skórne (typu zbyt mocno zrogowaciałą skórę, problemy z wylinką) oraz probemy z oczami.

 

Testy lamp można znaleźć tutaj:

http://www.uvguide.co.uk/BIAZA-RAWG-UV-Tool.htm

 

Trochę więcej informacji jest też tutaj:

http://www.uvguide.co.uk/

http://www.licht-im-terrarium.de/

Nie sałaty nie powinny jeść, tutaj jest pełna lista roślin, które można bezpiecznie podawać (i jak często)
http://pogona.pl/artykuly_36_niezbedna-dieta.html

Jeśli chodzi o podłoże, to calcium-sand powinno być ok, ale raczej dla dorosłej agamy, ewentualnie podrostka, młode najwygodniej jest trzymać na ręcznikach papierowych z wielu względów, jak np. pasożyty, łatwiejsze sprzątanie, no i pewność że agama niczego nie zje. Twardego podłoża też raczej się nie stosuje u dorosłych agam chyba, że mowa o biopodłożu (ziemia gliniasta + wszystkie małe organizmy w niej żyjące), w pozostałych przypadkach stosuje się raczej podłoże kukurydziane (tzw. Chipsi mais), czy piasek, calcium-sand itd., ale to dopiero jak agama będzie miała już te 30cm, z młodymi nie ma co ryzykować.

No i uvb, tutaj im mocniejsze tym lepsze, jeśli masz nad siatką to powinna mieć dość duże oczka, małe to około 35% straty, jeśli to jeszcze kompakt, to będzie tego uvb dość mało. Kompakt sam w sobie działa do 30cm.

Niestety, ale bierzesz się za tą hodowlę od całkowicie złej strony (i nie mówię tego, żeby być złośliwym po prostu agama hodowana w ten sposób długo nie pożyje).

Pinki/dziunki/czerwie w ogóle nie powinny być skarmiane agamie, jeśli już musisz jej je podawać to zgnieć larwom przynajmniej główkę, larwy te posiadają mocne żuwaczki i mogą pogryźć agamę od środka. Niechęć do jedzenia może być związana z aklimatyzacją, owoce powinno się podawać rzadko, częściej zieleninę: bazylię, rukolę, mlecz, babkę lancetowata, cykorię itd.

Jeśli zaś chodzi o sklepy zoologiczne to też ręce niestety opadają, bo zrobią wszystko, żeby tylko opchnąć zwierzaka, a co się z nim dalej dzieje, to już nie ich sprawa (nawet nie pytam czym karmili tą agamę do tej pory) :/ Ogólnie nie ma co słuchać, co w takim sklepie mówią, zamiast tego polecam poczytać na stronie Pogona.pl jak taką agamę powinno się hodować.

Terrarium, które posiadasz jest raczej za małe, dla małej agamy może na kilka miesięcy wystarczy, ale czym prędzej powinieneś poszukać docelowego (minimum 120x60x60cm dla jednej agamy). Do tego podłoże wymień na razie na ręczniki papierowe, łatwiej się sprząta, agama się nim nie zaczopuje itd.

Jeśli chodzi o lampy, to muszą być przynajmniej dwie jedna grzewcza, druga to lampa uvb 10.0 lub 12%. Najsłabsza opcja to Exo-Terra UVB150 26W, ale polecam poszukać czegoś mocniejszego do docelowego terrarium np. Arcadia T5 12%, albo metalohalogen. Lampy te wymienia się raz na pół roku (Exo-Terra), lub raz na rok (Arcadia, metalohalogen). Dzięki mocniejszym lampom agama będzie zdrowsza. Lampę grzewczą można natomiast kupić w sklepie elektrycznym, zwykłą lustrzankę, lub halogenu gu10. Ważne żeby na wyspie ciepła agama miała około 40*C. Myślę, że na początek to wszystko, resztę polecam doczytać w wolnej chwili na Pogona.pl

Zbyt wysokie dawki limonenu (składnik cytrynowego olejku eterycznego) mogą być szkodliwe, głównie mają negatywny wpływ na nerki i wątrobę, więc nie stosowałbym tego olejku zbyt często, a zapach raczej utrzymywałbym na jak najniższym poziomie, w terrarium mimo wszystko wentylacja jest ograniczona. Niskie dawki nie powinny zaszkodzić (np. stosowanie raz w tygodniu, lub rzadziej).

https://pl.wikipedia.org/wiki/Limonen

U zwierząt krytycznym organem, po doustnym jak i wewnętrznym zaaplikowaniu na powierzchnie komórek jest wątroba. Podczas doświadczeń zwierzęta zostały wystawione na bezpośrednią inhalację limonenu w postaci aerozolu. Ekspozycja na limonen powoduje znaczne oddziaływanie na aktywność różnych enzymów wątroby, wagę wątroby, poziom cholesterolu i poziom strumienia żółci. W przypadku osobników męskich szczurów, ekspozycja na limonen powoduje uszkodzenie nerek i zmiany nowotworowe nerek w postaci guzów.

Jeśli chodzi zaś o dezynfekcję można kupić myjkę parową, która nie będzie wydzielała zapachu.

Jak myślisz, czy gdyby na przykład włączyć taka żarówkę UVB dwa razy w tygodniu, żeby jaszczurki "nałapały" witaminki, to dobry pomysł? Oprócz tego oczywiście raz w tygodniu D3 + odpowiednia ilość wapnia. Może by nawet było naturalniej?

Rozumiem, że chodzi Ci o rozwiązanie typu Ultravitalux 300W. Naturalniej raczej by nie było. Najbardziej naturalny sposób to zapewnienie lampy T5 w miejscu gdzie jest w miarę cieniste miejsce UV Index na poziomie 1.0-3.0, do tego metalohalogen na wyspie grzewczej, gdzie dochodziłoby do UV Index = 8.0 do tego oczywiście miejsca całkowicie zacienione i ściemniacz rano mniej UVB, w południe najwięcej, pod wieczór znowu mniej. No i zmiana temperatury barwowej z ciepłej na zimną i zimnej na ciepłą imitując wschód i zachód Słońca . Ale to oczywiście pozostaje na razie tylko w strefie marzeń, ze względu na koszty oraz na ograniczenia technologiczne (MH nie można ściemniać). No i zależy jeszcze dla jakiego gatunku.

 

A tak bardziej przyziemnie patrząc. To najpierw wypadałoby porównać takiego Ultravitalux'a do innych lamp. Jak się okazuje na wysokości 1 metra (tak jak zazwyczaj się je stosuje) emituje on UVI = 7.1 (Link), więc wcale nie tak dużo. Niektórzy hodowcy stosują MH np. RepTech 35W na wysokości 40 cm (UVI= ok. 8.0) przez 12h (różnica polega na tym, że pod Ultravitaluxem zwierzak jest zmuszony do łapania promieni UVB, a pod MH może sam sobie wybrać czy woli być pod MH, czy nie).

 

Swoją drogą jednostka jaką jest UV Index może być łatwo przeliczona na ilość zsyntetyzowanej witaminy D3 (IU/min.) wystarczy ten wynik pomnożyć przez 7.14. Biorąc pod uwagę jeszcze badania nad skórą ile UV jest blokowane, a ile przepuszczane (Link) pewnie da się jakoś bardzo ogólnie oszacować ile witaminy D3 zostanie wytworzone dla konkretnego gatunku. Ilości witaminy D3 u gadów na wolności też były badane (niestety podawane w nmol/L, lub ng/ml), więc pewnie da się to jakoś przeliczyć. Niemniej jeszcze tak daleko nie dotarłem na razie musi mi wystarczyć porównywanie wartości UVI między różnymi lampami, co i tak jest dużym postępem bo nikt nie opisał wcześniej jakie wymagania posiadają poszczególne gatunki.

 

Bardziej naturalne wydaje mi się pozwolenie jaszczurce samej zdecydować, dzięki stałemu dostępowi do UVB jaszczuka też lepiej się wybarwi itd., ale to tylko moje zdanie jeśli ktoś potrafi oszacować ile wit. D3 i jak długo powinna lampa świecić, to pewnie oba sposoby dają radę. Trochę inaczej wyglądałaby sytuacja u gatunków nocnych i typowo leśnych gdzie nie występują wysokie ilości UVB, tutaj obawiałbym się problemów z oczami (być może także z wylinką), te gatunki nie są przyzwyczajone do wysokich dawek UVB, a krótkotrwałe mocne promieniowanie UVB będzie przenikało bez żadnego oporu niszcząc rogówkę oka (w celach leczniczych przez pewien okres czasu nie powinno się nic dziać, ale długoterminowe takie sesje mogłyby być niezdrowe). Jeśli ktoś zna niemiecki to może poczytać trochę tutaj (Link) o szkodliwym działaniu UVB, jeśli nie to warto zwrócić przynajmniej uwagę na wykresy przy jakich długościach fal jakie efekty mogą wystąpić. U gatunków pustynnych i półpustynnych, stepowych itd. nie powinno być problemów.

Felsumy można trzymać bez UVB, tak samo jak najprawdopodobniej wszystkie gekony i wiele innych owadożernych jaszczurek. Szczególnie dużo przypadków udało mi się znaleźć właśnie jeśli chodzi o felsumy (Link) i Lygodactylus (Link). Niektórzy ze względu na to, że felsumy bardzo łatwo jest poparzyć twierdzą nawet, że powinno się hodować felsumy bez UVB, suplementując je tylko (Link).

 

Zanim jednak wszyscy zaczną się rzucać na wapń z witaminą D3 i przestaną stosować lampy UVB, trzeba zwrócić uwagę na wady tego rozwiązania (których jest sporo):

 

- Po pierwsze na dzień dzisiejszy jest bardzo mało badań na temat suplementacji witaminą D3 (na temat światła uvb też jest mało, ale i tak więcej niż na temat samej suplementacji). Do tego wszystkie badania (niestety nie na felsumach) które czytałem wskazują, że jaszczurki nawet nocne gekony (Link) są zdrowsze i bardziej płodne od tych suplementowanych witaminą D3. Do tego wydaje się, że poziom witaminy D3 też jest wyższy w przypadku zwierząt trzymanych pod lampami UVB sugerują to bezpośrednie badanie ilości witaminy we krwi np. u agam (Link - PDF), ale także pośrednie dowody, jak to że przerośnięte woreczki wapniowe występują najczęściej u felsum bez lamp UVB (Link). Dzieje się tak ponieważ felsumy gromadzą wapń w woreczkach wapniowych, ale brakuje im witaminy D3 która jest odpowiedzialna m.in. za przyswajanie tego wapnia. Zazwyczaj zaleca się w takim wypadku zastosowanie lampy uvb.

 

- Drugą sprawą jest to, że nikt nie wie jaka dawka witaminy D3 powinna być podawana gadom. Dla przykładu to co podajemy razem z wapniem posiada ok. 10-25 tys. jednostek witaminy D3. Jest to zgodne z tym co w jednej publikacji było polecane przez Kik i Beynen (Link) dla legwanów i agam brodatych, czyli 10-70 tys. jednostek. Jednocześnie zostało to obalone w późniejszym badaniu Oonincx i in. (PDF powyżej) gdzie nawet podawanie 140 tys. jednostek agamom nie było efektywne. Jeszcze jedną informację którą znalazłem, to przypadek przedawkowania witaminą D (225 tys. jednostek D2 i 85 tys. jednostek D3) u legwanów suplementowanych w ten sposób przez 4 lata (to z jednej pracy magisterskiej nt. witaminy D3 u gadów). Z tego moim zdaniem wysuwają się 2 wnioski: [1] jak mało wiemy o suplementacji witaminą D3 i [2] jak mało tej witaminy D3 jest w preparatach, które stosujemy porównując to do dawki w której doszło do przedawkowania, to stosujemy tylko kilka procent tej witaminy.

 

- Do powyższego dochodzi jeszcze coś co znalazłem stosunkowo niedawno, a mianowicie to, że u gekonów lamparcich UVB wpływa na ilość witaminy D3 w organizmie, ale nie wpływa na jego wzrost (Link). Niestety była to tylko prezentacja na jednej konferencji herpetologicznej, jak będę miał chwilkę, to dopytam jednego ze współautorów tej prezentacji, czy nie miałby więcej materiałów, albo jakiś notatek z tej prezentacji. Niemniej może to świadczyć o tym, że niedobór witaminy D3 u niektórych gatunków nie musi wcale objawiać się zaburzeniami w rozwoju, a przebiegać wręcz niezauważalnie. Tak jak u felsum z przerośniętymi woreczkami wapniowymi, oprócz tego jednego objawu nie występują żadne inne, a lampa UVB wydaje się pomagać.

 

- Oczywiście takie kwestie jak słabsze ubarwienie też wchodzą tutaj w grę, pigmenty w skórze działają często jako ochrona przed promieniowaniem UV, więc logiczne jest, że ich produkcja jest pobudzana przez promieniowanie UV. Do tego dochodzi także lepsze samopoczucie co jest potwierdzone w przypadku ludzi, ale wydaje się mieć także odzwierciedlenie u jaszczurek (ale to już raczej ciężko udowodnić, poza tym trzeba by było sprawdzić, czy tylko zakres UV jest za to odpowiedzialny, czy wystarczy odpowiednio jasne i niebieskie światło np. 6500K)

 

Podsumowując da się hodować felsumy i wiele innych gatunków owadożernych jaszczurek bez UVB, często nawet rozmnażając je bez większych problemów (szczególnie gekonów, bo opisanych przypadków trzymania dziennych gekonów bez uvb jest dużo). Niemniej wydaje mi się to takim błądzeniem i trochę eksperymentowaniem na jaszczurkach w poszukiwaniu granicy ich wytrzymałości. Nie obawiałbym się jednak przedawkowania witaminą D3, a raczej jej niedoborów. No i warto mieć gdzieś mimo wszystko tą UVkę pod ręką w razie gdyby pojawiły się jakieś oznaki niedoboru D3, albo jakiekolwiek inne niezwiązane z witaminą D3 choroby (żeby odciążyć wątrobę i tym samym dać większe szanse jaszczurce na przeżycie). Kwestię tego czy warto hodować bez UVB pozostawię już każdemu niech sam zadecyduje. Nie wydaje mi się żeby były tutaj dobre i złe wybory, trzeba po prostu wiedzieć na co zwracać uwagę.

Fajny test tych lamp jest tutaj:

http://www.uvguide.co.uk/UVTool-ZooMedPowersun100W.htm

 

Agamy to zaleca się je trzymać pod wartościami UV Index (UVI) = 2.9-8.0 na wyspie ciepła i UVI = 1.0-3.5 jeśli chodzi o świetlówki rurowe na całej długości terrarium.

 

Jeśli znalazłeś gdzieś tą lampę i nie kosztuje za dużo to jest to lepsze rozwiązanie niż kompakt, czy świetlówka T8, ale jeśli kosztuje porównywalnie do lampy T5, albo metalohalogenu to wybrałbym coś z dwóch ostatnich. Na odległości 45 cm też poszedłbym raczej w metalohelogen np. RepTech 35W.

 

O lampach tzw. rtęciówkach (ang. MVL) jest jeszcze trochę ciekawych informacji w tym poście:

http://www.terrarium.pl/topic/471908-zarowki-3w1-pytanie-o-doswiadczenie-z-tymi-slabszymi-7080w-hqi-mvl-hid/

Jak najbardziej felsumy nadają się dla początkującego terrarysty. W przypadku jednego osobnika terrarium wydaje mi się w miarę ok, dla dwóch może być już trochę ciasne. Poszukaj postów @madly tutaj na forum zrobił jedno z najładniejszych terrariów dla felsum. Drugie terrarium stworzone przez @Guciokamyk, które też jest warte uwagi, co prawda jest to terrarium dla Lygodactylus willamsi, ale felsumy mają dość podobne wymagania Myślę że warto zerknąć i się zainspirować nimi trochę  

 

Ten drugi temat jest tutaj:

http://www.terrarium.pl/topic/504307-terrarium-dla-lygodactylus-williamsi-gekon-williamsa/